Ηπατίτιδα και ποιότητα σπέρματος

Η ιογενής ηπατίτιδα είναι μία από τις πιο σοβαρές λοιμώξεις του ήπατος, και προκαλείται κυρίως από έναν από τους 5 ιούς ηπατίτιδας Α, Β, C, D και E. Η λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV) και της ηπατίτιδας C (HCV) αποτελούν τις συχνότερες λοιμώξεις και μπορεί να προκαλέσουν τόσο οξείες όσο και χρόνιες ασθένειες.

Ηπατίτιδα Β

Ο HBV μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, παρεντερικά (ενδοφλέβια, ενδομυϊκή, υποδόρια ένεση) και με κάθετη μετάδοση. Αποτελεί ένα σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, καθώς είχε ως αποτέλεσμα περισσότερους από 800.000 θανάτους (κυρίως από κίρρωση και καρκίνο του ήπατος) το 2019, ενώ σχεδόν 300 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν χρόνια μόλυνση. Παρά το γεγονός ότι είναι διαθέσιμο ένα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο, εξακολουθούν να παρατηρούνται 1,5 εκατομμύρια νέες λοιμώξεις κάθε χρόνο. Στην χώρα μας, ο επιπολασμός για την ηπατίτιδα Β υπολογίζεται περίπου στο 2% του πληθυσμού.

Όσον αφορά την επίδραση της ηπατίτιδας Β στην αναπαραγωγική υγεία, μια πληθυσμιακή μελέτη έδειξε στατιστικά υψηλότερο κίνδυνο υπογονιμότητας σε άνδρες με λοίμωξη από HBV. Οι ακριβείς αιτίες της υπογονιμότητας δεν είναι ακόμη κατανοητές, αλλά έχει περιγραφεί σημαντικά χαμηλότερη ποιότητα σπέρματος σε μολυσμένους άνδρες σε σύγκριση με μη μολυσμένους άνδρες.

Οι Emad A Taha et al.,ανέλυσαν δείγματα σπέρματος από 61 άνδρες με ηπατίτιδα Β και 42 άνδρες χωρίς ηπατίτιδα Β προκειμένου να αξιολογήσουν την επίδραση της χρόνιας ηπατίτιδας Β στην ποιότητα του σπέρματος των γόνιμων ανδρών. Σύμφωνα με τους συγγραφείς οι θετικοί στον ιό άνδρες εμφάνισαν σημαντικά χαμηλότερη συγκέντρωση, κινητικότητα, ζωτικότητα σπέρματος και χαμηλότερα ποσοστά φυσιολογικής μορφολογίας σπερματοζωαρίων. Επιπλέον παρατηρήθηκε σημαντικά υψηλότερος δείκτης οξειδωτικού στρες και δείκτης κατακερματισμού του DNA του σπέρματος στους HBV-θετικούς άνδρες σε σύγκριση με τους υγιείς.

Στην πιο πρόσφατη μελέτη των Zichun Wang et al., αξιολογήθηκαν τα σπερματικά χαρακτηριστικά 227 θετικών στο HBV και 454 αρνητικών στο HBV υπογόνιμων ανδρών. Η ζωτικότητα και η κινητικότητα του σπέρματος μεταξύ των υπογόνιμων ανδρών με μόλυνση από HBV ήταν σημαντικά χαμηλότερη από την ομάδα ελέγχου. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν παρατήρησαν σημαντική συσχέτιση μεταξύ των υπολοίπων παραμέτρων του σπέρματος και του HBV. Αυτά τα ευρήματα ήταν παρόμοια με προηγούμενες μελέτες που ανέφεραν τις επιδράσεις της μόλυνσης από HBV στις παραμέτρους του σπέρματος. Οι Qian et al. διαπίστωσαν ότι οι παράμετροι του σπέρματος των υπογόνιμων ανδρών με λοίμωξη από HBV ήταν σημαντικά χαμηλότερες από εκείνες των υπογόνιμων ανδρών χωρίς μόλυνση και των φυσιολογικών ανδρών. Επιπλέον, οι Lorusso et al. έδειξαν στην μελέτη τους ότι η συγκέντρωση, η κινητικότητα, η ζωτικότητα και η μορφολογία του σπέρματος μειώθηκαν σημαντικά σε ασθενείς με HBV. Αντίθετα, οι Oger et al. έδειξαν φυσιολογική μορφολογία στους HBV-θετικούς άνδρες σε σύγκριση με την αρνητική ομάδα.

Ηπατίτιδα C

Ο HCV μεταδίδεται κυρίως με την παρεντερική επαφή και σπανιότερα με τη σεξουαλική επαφή ή κάθετη μετάδοση. Περισσότερα από 200 εκατομμύρια άτομα έχουν μολυνθεί από HCV και υπολογίζεται ότι το 27% της κίρρωσης και το 25% του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος (HCC) παγκοσμίως εμφανίζονται σε άτομα με λοίμωξη από HCV. Στην Ελλάδα, ο HCV προσβάλει το 0.5-1% του πληθυσμού. Για την ηπατίτιδα C δεν υπάρχει εμβόλιο, αλλά μπορεί να χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της.

Αρκετά δεδομένα υποστηρίζουν επίσης πως η ηπατίτιδα C, όπως και η ηπατίτιδα B, επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος. Η μελέτη των Sana karamolahi et al., ανέλυσε την επίδραση των HBV και HCV στην ποιότητα του σπέρματος των υπογόνιμων ανδρών. Μελετήθηκαν 112 υπογόνιμοι άνδρες θετικοί στον HBV και 47 υπογόνιμοι άνδρες θετικοί στον HCV καθώς και 112 αρνητικοί για HBV και HCV υπογόνιμοι άνδρες ως ομάδα ελέγχου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ο αριθμός και η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων στους άνδρες με λοίμωξη από HBV και HCV ήταν σημαντικά χαμηλότερος από την ομάδα ελέγχου. Επιπλέον, το ποσοστό της φυσιολογικής μορφολογίας του σπέρματος ήταν σημαντικά υψηλότερο στην ομάδα ελέγχου σε σύγκριση με την ομάδα που είχε μολυνθεί με HBV ή HCV.

Όμοια αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί και σε παλαιότερες μελέτες. Οι Hofny et al., υπέδειξαν ότι άνδρες με λοίμωξη από τον ιό της χρόνιας ηπατίτιδας C (HCV) (n = 57) εμφάνισαν στατιστικά σημαντική μείωση στον όγκο του σπέρματος, τον αριθμό των σπερματοζωαρίων και την προοδευτική κινητικότητα του σπέρματος και μια στατιστικά σημαντική αύξηση στη μη φυσιολογική μορφολογία του σπέρματος σε σύγκριση με υγιείς μάρτυρες (n = 40). Τέλος, οι Safarinejad et al. ανέλυσαν δείγματα σπέρματος από 82 ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C και 76 υγιείς άνδρες ως μάρτυρες. Παρατήρησαν στους ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C, ότι ο συνολικός αριθμός σπερματοζωαρίων, η κινητικότητα και η φυσιολογική μορφολογία ήταν σημαντικά χαμηλότερες από ό,τι στους μάρτυρες.